Đến từ : Nông Học A
Tuổi : 34
post : 166
points : 438
thanked : 0
Tham gia ngày : 17/03/2011
|
| | |  Đề tài cá nâu (Scatophagus argus Linnaeus, 1766)
|
Các bạn có thể tải file pdf này
http://www.mediafire.com/?wz5fv77fy5dkyzo
TRƯỜNG ĐH NHA TRANG
THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC
ẢNH HƯỞNG CỦA HÀM LƯỢNG PROTEIN KHÁC NHAU TRONG
KHẨU PHẦN ĂN LÊN SINH TRƯỞNG VÀ TỶ LỆ SỐNG CỦA CÁ NÂU
(Scatophagus argus Linnaeus, 1766) NUÔI TẠI THỪA THIÊN HUẾ
EFFECT OF PROTEIN LEVELS IN DIETARY ON GROWTH AND SUVIVAL
OF SPOTTED SCAT (Scatophagus argus Linnaeus, 1766)
CULTURED IN THUA THIEN HUE
Hoàng Nghĩa Mạnh1, Nguyễn Văn Huy1, Nguyễn Đình Mão2
1 Trường Đại học Nông Lâm Huế, 2 Trường Đại học Nha Trang
TÓM TẮT
Cá giống thí nghiệm được lấy từ nguồn cá tự nhiên có khối lượng trung bình 8,08 ± 0,08 g/con; bố
trí nuôi trong giai thể tích 2m3 cắm tại các ao nuôi thủy sản khu vực phá Tam Giang, với mật độ 10 con/m3.
Cá được cho ăn 4 khẩu phần ăn với các hàm lượng protein khác nhau (20%, 25%, 30% và 35%), hàng ngày
cho cá ăn 2 - 5% khối lượng thân. Kết quả cho thấy, tăng trưởng của cá có xu hướng tăng từ khẩu phần 20%
protein đến khẩu phần 30% protein sau đó chậm lại. Khẩu phần ăn 30% protein cho tăng trưởng tốt nhất với
khối lượng trung bình 12,70 g/con, tốc độ tăng trưởng đạt 0,079 g/ngày và chỉ số sinh trưởng 0,56 %/ngày,
khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0,05) so với khẩu phần 20% protein và 25% protein. Tuy nhiên, không có
sự khác biệt so với khẩu phần 35% protein. Hệ số chuyển hóa thức ăn cũng có khuynh hướng tương tự tăng
trưởng. Các khẩu phần ăn không ảnh hưởng tới tỷ lệ sống của cá nâu (p>0,05).
Từ khóa: Cá nâu, Scatophagus argus, mức protein.
ABSTRACT
Fingerling for experiments were collected from the wild (Tam Giang - Cau Hai Lagoon) with an
average weight of 8,08 ± 0,08 g/fi sh; kept in nets with a capacity of 2 m3 placed in aquaculture ponds in
Tam Giang lagoon area, with a density of 10 fi sh/m3. Fish were fed with four experimental diets with different
protein levels (20%, 25%, 30% and 35%), daily feeding 2-5% body weight. The results showed that the growth
of fi sh trend to increase from 20% to 30% protein diet and then slow down. The protein level of 30% in the diet
was the best growth with an average weight 12,70 g/fi sh, the growth rate reached 0,079 g/day and daily growth
index reached 0,56% of growth per day. Signifi cant diffrences (p<0,05) were found between the treatment 30%
compared with 20% and 25% protein diets. However, no signifi cant difference between the treatments 30% was
found compared with 35% protein diets. Feed conversion ratio had a similar growth trend. The dies did not
effect the survival of Spotted scat (p>0,05).
Key words: Spotted scat, Scatophagus argus, protein levels.
I. MỞ ĐẦU
Cá nâu (Scatophagus argus) là một đối
tượng có giá trị kinh tế. Cá có nhiều ưu điểm
như giá trị thương phẩm cao, rộng muối, sức
sống cao, thức ăn chủ yếu thực vật thủy sinh,
mùn bã hữu cơ và là đối tượng mang những nét
đặc trưng riêng ở vùng đầm phá Tam Giang -
Cầu Hai. Do tập tính ăn tạp của cá, nên loài cá
nâu rất có triển vọng trong nuôi kết hợp với các
loài cá khác, nhất là trong mô hình tôm - rừng.
Taïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûn Soá 1/2011
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANG 13
Cá nâu còn được nuôi làm cá cảnh (Trần Ngọc
Hải, 2006). Hiện nay, nguồn lợi cá nâu tự nhiên
ở khu vực đầm phá Tam Giang - Cầu Hai giảm
sút nghiệm trọng cần có những nghiên cứu để
phát triển nuôi thương phẩm đối tượng này
nhằm giảm tải khai thác nguồn lợi cá nâu từ tự
nhiên (Dương Thị Nga, 2008).
Tại Thừa Thiên Huế, nguồn cá giống chủ
yếu thu gom từ tự nhiên tại cửa biển Thuận An
và Tư Hiền của hệ đầm phá Tam Giang - Cầu
Hai, trong khoảng tháng 4 đến tháng 10 âm lịch.
Nuôi cá nâu ở đầm phá Tam Giang - Cầu Hai
rất phổ biến và dễ nuôi ở các mô hình nuôi nhỏ,
nuôi trong ao và trong lồng. Tuy nhiên, người
nuôi cá nâu vẫn còn gặp nhiều khó khăn do (i)
không chủ động con giống; (ii) sử dụng thức ăn
chưa hợp lý; (iii) năng suất nuôi còn thấp. Các
nghiên cứu về đối tượng này còn rất hạn chế,
chủ yếu tập trung vào phân loại, mô tả và một
số dẫn liệu chung về sinh học, còn nghiên cứu
chuyên sâu về nuôi thương phẩm cá nâu hầu
như rất ít. Nghiên cứu này góp phần tìm ra khẩu
phần ăn có hàm lượng protein thích hợp, làm
giảm chi phí thức ăn bằng cách nâng cao hiệu
quả sử dụng thức ăn và nâng cao sinh trưởng,
tỷ lệ sống của cá nuôi nhằm tăng lợi nhuận cho
người nuôi. Đồng thời, xây dựng nên các chỉ tiêu
kỹ thuật trong nuôi thương phẩm cá nâu phù
hợp với điều kiện sinh thái vùng đầm phá Tam
Giang – Cầu Hai.
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
II.1. Bố trí thí nghiệm
Thí nghiệm nghiên cứu ảnh hưởng của các
khẩu phần ăn có hàm lượng protein khác nhau
lên sinh trưởng của cá nâu được bố trí trong giai
có thể tích 2m3. Mỗi nghiệm thức thức ăn được
lặp lại 4 lần. Mật độ thả 20 con/giai và kích cỡ cá
thả (4 - 5cm; 8,0 g/con). Cá được cho ăn 4 khẩu
phần ăn có hàm lượng protein khác nhau (20%,
25%, 30% và 35%) đã phối trộn sẵn, trên cơ sở
cân bằng các thành phần dinh dưỡng khác như
lipid, khoáng, xơ thô và năng lượng. Thí nghiệm
được tiến hành trong 8 tuần.
II.2. Quản lý chăm sóc
Cá giống lúc đầu mới mua về tiến hành
thuần hóa trong 2 tuần, để cá thích nghi với điều
kiện sống và tập cho cá ăn thức ăn viên trước
khi bố trí thí nghiệm. Cho cá ăn mỗi ngày 2 lần,
sáng vào lúc 7 - 8 giờ và chiều vào lúc 16 - 17
giờ. Cho ăn với lượng thức ăn bằng 2 - 5% khối
lượng thân. Tuy nhiên, trong quá trình cho ăn
thường xuyên phải theo dõi để điều chỉnh cho
phù hợp, đặc biệt khi thời tiết thay đổi cần chú ý
đến lượng thức ăn, có thể giảm hoặc ngừng cho
ăn. Hàng ngày theo dõi hoạt động của cá, thực
hiện chế độ vệ sinh giai nuôi thường xuyên mỗi
tháng một lần.
Bảng 1: Thành phần phối trộn và dinh dưỡng của thức ăn thí nghiệm
Khẩu phần thức ăn thí nghiệm KP1 KP2 KP3 KP4
Thành phần phối trộn (%)
Bột cá
Bột đậu nành
Cám gạo
Bột bắp
Bột mì
Dầu đậu nành
Premix khoáng
Tổng
12
24
24
21
15
0,3
3,7
100
26
25
20
16
10
0,4
2,6
100
38
30
11
12
7
0,3
1,7
100
48
34
10
5,0
2,3
0,0
0,7
100
Taïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûn Soá 1/2011
14 TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANG
II.3. Các chỉ tiêu theo dõi
Khối lượng cá ban đầu (Start Weight, Ws) được xác định khi bố trí thí nghiệm. Khi kết thúc thí
nghiệm cân từng cá thể trong các giai để xác định khối lượng cuối (End Weight, We). Các số liệu
thu dùng tính toán tỷ lệ sống (Survival rate, SR), mức gia tăng khối lượng (Weight gain, WG), tốc độ
tăng trưởng (Daily Growth Rate, DGW), hệ số chuyển hóa thức ăn (Feed conversion ratio, FCR) và
chỉ số sinh trưởng hàng ngày (Daily Growth Index, DGI).
NFH
Tỷ lệ sống (Survival rate) SR (%) = x 100
NFS
Tốc độ tăng trưởng hàng ngày (Daily Growth Rate) [4]. DGR (g/ngày) = (We - Ws)/N
Chỉ số sinh trưởng hàng ngày (Daily Growth Index) [4].
DGI (%/ngày) = (We
1/3 - Ws
1/3) x 100/N
Hệ số chuyển hóa thức ăn [4]. FCR = FI/(We - Ws)
Trong đó: - Ws: khối lượng cá khi bắt đầu thí nghiệm (g);
- We: khối lượng cá khi kết thúc thí nghiệm (g);
- N: thời gian thí nghiệm tính theo ngày;
- FI (Feed intake): lượng thức ăn cá ăn vào (g).
- NFS (Number of fi sh stocked): Số cá thả nuôi.
- NFH (Number of fi sh harvested): Số cá thu hoạch.
II.4. Phương pháp xử lý số liệu
Nguyên liệu chế biến thức ăn và mẫu thức ăn phân tích các chỉ tiêu (Protein thô, Lipid thô, Xơ
thô, Khoáng tổng số, Năng lượng) theo phương pháp Kjeldal, Soxhlet, Van-Soet, Nung ở nhiệt độ
550oC. Phân tích tại Phòng thí nghiệm Trung Tâm - Khoa Chăn nuôi Thú Y - Đại học Nông Lâm Huế.
Các giá trị trung bình và độ lệch chuẩn được xử lý trên chương trình Microsoft Excel 2007.
So sánh các giá trị trung bình giữa các nghiệm thức dựa vào phép phân tích ANOVA và phép thử
TUKEY với mức ý nghĩa p<0,05 bằng chương trình SPSS Version 15.0.
III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
III.1. Ảnh hưởng của các khẩu phần ăn có hàm lượng protein khác nhau lên sinh trưởng của
cá nâu
Hiện có rất ít thông tin về nhu cầu dinh dưỡng của cá nâu, đặc biệt nhu cầu của chúng đối với
protein và thành phần các acid amin. Phần lớn các loài cá nước mặn có yêu cầu về protein lớn hơn
cá nước ngọt, nghiên cứu này nhằm xác định hàm lượng protein trong khẩu phần ăn thích hợp cho
sinh trưởng của cá nâu trong nuôi thương phẩm. Kết quả nghiên cứu được thể hiện ở Bảng 2.
Thành phần dinh dưỡng (%)
Protein thô
Lipid
Xơ thô
Khoáng tổng số
N ăng lượng (Kcal/g)
21,01
10,50
4,32
8,23
4,41
25,10
10,12
4,74
8,55
4,23
29,50
10,16
5,01
8,42
4,12
35,26
10,46
5,24
8,64
4,31
Taïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûn Soá 1/2011
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANG 15
Các giá trị thể hiện trên bảng là giá trị trung
bình và sai số chuẩn.
Các giá trị trên cùng hàng có các kí tự (a,
b, c) khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa
thống kê (p<0,05).
Khối lượng trung bình của cá nâu khi kết
thúc thí nghiệm có sự khác nhau, ở khẩu phần
thức ăn có tỷ lệ 30% protein cho sinh trưởng
khối lượng cao nhất (12,70 g/con), tiếp đến khẩu
phần thức ăn có tỷ lệ 35% protein (12,50 g/con)
và thấp nhất ở khẩu phần thức ăn có tỷ lệ 20%
protein (12,00 g/con). Qua phân tích phương sai
cho thấy, nhóm khẩu phần ăn có tỷ lệ protein
30% và 35% sai khác với nhóm khẩu phần ăn
20% và 25% (p<0,05); nhưng không có sự sai
khác giữa nghiệm thức thức ăn có tỷ lệ protein
trong khẩu phần 30% và 35%, giữa nghiệm thức
thức ăn có tỷ lệ protein trong khẩu phần 20% và
25% (p>0,05).
Các chỉ tiêu sinh trưởng khác của cá như:
mức tăng khối lượng tương đối (WG); tốc độ
tăng trưởng khối lượng hàng ngày (DGR) và
chỉ số sinh trưởng hàng ngày (DGI) của cá nâu
cũng cho thấy, ở khẩu phần ăn có tỷ lệ 30%
protein cho hiệu quả cao nhất (WG = 49,50%;
DGR = 0,079 g/ngày; DGI = 0,56 %/ngày), khẩu
phần ăn có tỷ lệ 20% protein cho hiệu quả sinh
trưởng thấp nhất (WG = 48,50%; DGR = 0,065
g/ngày; DGI = 0,47%/ngày). Qua phân tích
phương sai cho thấy, mức tăng khối lượng tương
đối (WG) và chỉ số sinh trưởng hàng ngày (DGI)
ở khẩu phần ăn có mức 20% protein sai khác với
các khẩu phần ăn có mức 30% protein và 35%
protein có ý nghĩa (p<0,05); nhưng không có sai
khác với khẩu phần ăn 25% protein. Khẩu phần
ăn có mức 30% protein sai khác với khẩu phần
25% protein (p<0,05), nhưng không có sự sai
khác với khẩu phần 35% protein (p>0,05); giữa
khẩu phần 25% protein và 35% protein không
có sự sai khác (p>0,05). Tốc độ tăng trưởng
khối lượng hàng ngày (DGR) ở nhóm khẩu phần
ăn có mức 20% protein; 25% protein sai khác
với nhóm khẩu phần ăn có mức 30% protein;
35% protein có ý nghĩa thống kê (p<0,05). Tuy
nhiên, giữa các khẩu phần ăn có mức 20%
protein và 25% protein; giữa các khẩu phần ăn có
mức 30% protein và 35% protein sai khác nhau
không có ý nghĩa thống kê (p>0,05). Kết quả này
có sự tương đồng với kết quả của Nguyễn Văn
Huy (2008) khi nghiên cứu ảnh hưởng của các
mức protein khác nhau (15%; 20%; 25%; 30%
và 35%) lên tốc độ tăng trưởng và tỷ lệ sống của
cá dìa (Siganus guttatus) nuôi tại Thừa Thiên
Huế. Kết quả của thí nghiệm cho thấy sinh
trưởng của cá cao nhất ở nghiệm thức thức ăn
có mức 30% protein, cỡ cá thả 11,2 g/con sau 2
Bảng 2: Một số chỉ tiêu sinh trưởng của cá nâu sau 60 ngày thí nghiệm
Các chỉ tiêu đánh giá
Khẩu phần thức ăn thí nghiệm
CT1 C T2 CT3 CT4
Khối lượng đầu (g)
Khối lượng cuối (g)
WG (%)
DGR (g/ngày)
DGI (%/ngày)
8,08 ± 0,08a
12,00 ± 0,10b
48,50 ± 1,44c
0,065 ± 0,001b
0,47 ± 0,01c
8,08 ± 0,08a
12,10 ± 0,01b
49,75 ± 1,25bc
0,067 ± 0,001b
0,48 ± 0,01bc
8,00 ± 0,01a
12,70 ± 0,12a
58,50 ± 1,44a
0,079 ± 0,002a
0,56 ± 0,01a
8,08 ± 0,08a
12,50 ± 0,01a
54,75 ± 1,25ab
0,074 ± 0,001a
0,52 ± 0,01ab
Taïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûn Soá 1/2011
16 TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANG
tháng nuôi cá đạt khối lượng 34 g/con; tốc độ tăng trưởng về khối lượng đạt 0,38 g/ngày. Tuy nhiên,
kết quả nghiên cứu của chúng tôi có sự khác biệt ở chỗ khẩu phần ăn 30% protein và 35% protein
cho cá nâu sinh trưởng tốt, trong khi nghiên cứu trên kết luận thức ăn tốt cho sinh trưởng của cá dìa
ở khẩu phần 30% protein và 25% protein.
Để có thể ước tính được hàm lượng protein tối ưu trong khẩu phần ăn dùng cho nuôi cá nâu
chúng tôi đã mô hình hóa ảnh hưởng của các mức protein khác nhau (20%; 25%; 30% và 35%) đến
các thông số sinh trưởng (WG; DGR; DGI) và hệ số chuyển hóa thức ăn (FCR). Kết quả từ Hình 1
đến Hình 4 cho thấy có trên 50% sự biến thiên các thông số này có thể được mô tả bằng đường hồi
quy bậc hai. Qua các hồi quy này, chúng tôi nội suy được khẩu phần ăn có chứa hàm lượng protein
tối thiểu tốt cho sinh trưởng và hệ số chuyển đổi thức ăn của cá nâu là 32% vật chất khô.
Hình 3. Ảnh hưởng của hàm lượng protein trong khẩu
phần ăn đến chỉ số sinh trưởng của cá nâu
Hình 4. Ảnh hưởng của hàm lượng protein trong khẩu
phần ăn đến hệ số chuyển hóa thức ăn của cá nâu
Hình 1. Ảnh hưởng của hàm lượng protein trong khẩu
phần ăn đến mức tăng khối lượng (WG) của cá nâu
Hình 2. Ảnh hưởng của hàm lượng protein trong khẩu
phần đến tốc độ tăng trưởng của cá nâu
III.2. Ảnh hưởng của các khẩu phần ăn có tỷ lệ protein khác nhau lên tỷ lệ sống và hệ số
chuyển hóa thức ăn của cá nâu
Taïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûn Soá 1/2011
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANG 17
Các giá trị thể hiện trên bảng là giá trị trung
bình và sai số chuẩn.
Các giá trị trên cùng hàng có các kí tự (a,
b) khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa
thống kê (p<0,05).
Từ kết quả nghiên cứu (Bảng 3) cho thấy, tỷ
lệ sống cao ở các khẩu phần ăn 20% protein và
30% protein (92,50%), tiếp theo khẩu phần 35%
protein (91,3%) và tỷ lệ sống thấp nhất ở khẩu
phần 20% protein (90,0%). Kết quả phân tích
phương sai cho thấy, tỷ lệ sống giữa các khẩu
phần ăn sai khác nhau không có ý nghĩa thống
kê (p>0,05). Như vậy, các khẩu phần ăn có tỷ lệ
ơprotein khác nhau (20%; 25%; 30% và 35%)
trong thí nghiệm không ảnh hưởng đến tỷ lệ sống
của cá nâu, mà chỉ ảnh hưởng tới sinh trưởng
của chúng, sinh trưởng của cá có xu hướng tăng
dần khi cho ăn thức ăn có mức 20% protein đến
thức ăn 30% protein sau đó sinh trưởng của cá
giảm ở thức ăn có mức 35% protein.
Từ kết quả nghiên cứu (Bảng 3) cho thấy,
hệ số chuyển hóa thức ăn của cá nâu tương
đối cao dao động từ 2,39 đến 2,92; nghiệm
thức thức ăn 30% protein có hệ số chuyển hóa
thức ăn thấp nhất (2,39) và cao nhất ở nghiệm
thức thức ăn 20% protein (2,92). Qua phân tích
phương sai cho thấy, hệ số chuyển hóa thức
ăn ở các nghiệm thức sai khác nhau có ý nghĩa
thống kê (p<0,05); trong đó nghiệm thức thức
ăn 30% protein có hệ số chuyển hóa thức ăn
sai khác với nghiệm thức thức ăn 20% protein,
nhưng không có sự sai khác với nghiệm thức
thức ăn 25% protein và 35% protein. Giữa các
nghiệm thức thức ăn 20% protein; 25% protein
và 35% protein sai khác với nhau không có ý
nghĩa thống kê (p>0,05). Hệ số chuyển hóa thức
ăn của cá nâu trong thí nghiệm dao động từ 2,39
đến 2,92, cao hơn rất nhiều so với nghiên cứu
của Lê Anh Tuấn (2008) khi nghiên cứu xác định
nhu cầu protein và lipid của cá mú chấm nâu
(Epinephelus malabaricus Bloch, 1891), hệ số
chuyển hóa thức ăn dao động (1,09 - 1,32).
IV. KẾT LUẬN
Từ kết quả của thí nghiệm chúng tôi khuyến
cáo nên xây dựng khẩu phần ăn có hàm lượng
protein 30 - 32% cho nuôi cá nâu trong giai đoạn
cá có khối lượng trung bình 8 - 15 g/con.
Bảng 3: Tỷ lệ sống và hệ số chuyển hóa thức ăn của cá ở các khẩu phần ăn
Các chỉ tiêu đánh giá
Khẩu phần ăn
KP1 KP2 KP3 KP4
Tỷ lệ sống (%)
Hệ số chuyển hóa thức ăn (FCR)
90,0 ± 2,04a
2,92 ± 1,12a
92,5 ± 1,44a
2,72 ± 0,09ab
92,5 ± 2,50a
2,39 ± 0,05b
91,3 ± 1,25a
2,62 ± 0,04ab
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trần Ngọc Hải, (2006); “Giáo trình Kỹ thuật sản xuất giống và nuôi cá biển”. Trường Đại Học Cần thơ.
2. Nguyễn Văn Huy, (2008); “Nghiên cứu đặc điểm sinh thái dinh dưỡng và khả năng tiêu hóa của cá dìa
(Siganus guttatus) với một số thức ăn khác nhau ở vùng đầm phá Tam Giang, Thừa Thiên Huế”. Đề tài
nghiên cứu khoa học cấp bộ.
3. Dương Thị Nga, (2008); “Nghiên cứu đặc điểm sinh học của cá nâu (Scatophagus argus Linnaeus, 1766)
ở đầm phá Thừa Thiên Huế”. Luận văn cao học, chuyên ngành sinh học, Trường Đại học Khoa học Huế.
4. Lê Anh Tuấn, (2008); “Nhu cầu dinh dưỡng và thử nghiệm sản xuất thức ăn viên cho cá mú chấm đen
(Epinephelus malabaricus Bloch and Scheider, 1801)”. Luận án tiến sĩ Nông nghiệp, Trường Đại học Nha
Trang.
|
| |
 |  |
Sau khi ấn nút "Send" để thấy bài vừa gửi vui lòng ấn " F5" trên bàn phím.Thân ái ! |
 |  | |
| Hiện có 0 người đang truy cập Diễn Đàn, gồm: 0 Thành viên, 0 Thành viên ẩn danh và 0 Khách viếng thăm |
|---|
|
|
Đề tài cá nâu (Scatophagus argus Linnaeus, 1766)
« ๑۩۞۩๑ Forum NHK31๑۩۞۩๑ » 
Thời gian: 
Diễn đàn được đóng góp nội dung, phát triển bởi các thành viên.
